Kırım hanlarının veliaht ya da vekilini ifade etmek için kullanılan unvan. Linguistik açıdan Tatarca kalgay kelimesiyle ilişkilendirilmektedir. Akmescit’teki güçlü mevkiini muhafaza eden kalgay, İç Kırım’daki Akmescit’ten Osmanlı hâkimiyetindeki Kefe’ye kadar tüm idari ve hukuki otoriteyi tatbik ederdi. Kalgay günlük divan toplama yetkisine sahipti ve Bahçesaray’da hanın divanına iştirak eden memurlarla aynı rütbeye sahip yetkililer kalgay divanına katılırlardı. Kalgay, padişahın talebi doğrultusunda, harp zamanı (Osmanlı ordusunu takviye ettikleri dönemlerde genellikle mali destek alırlardı) ya da Polonya-Litvanya, Rusya veya Çerkezistan topraklarına doğru yapılan Tatar akınlarında, Tatar askeri birliklerine önderlik ederdi. Böyle hallerde kalgay tam yetkiliydi ve Moğol ananesine göre, ele geçirdiği toplam ganimetin onda birini alırdı. Han orduyu komuta ettiği zaman, kalgay Kazak saldırısı veya diğer baskınlardan Kırım’ı muhafaza etmek için umumiyetle geride kalırdı.[1]
[1] Carl Max Kortepeter, “Kalgay”, (çev. Yavuz Söylemez), Tarih İncelemeleri Dergisi, c. XXVII, sy. 1, Temmuz 2012, ss. 267-269.
Yorumlar