0

Sultan Abdülhamid’in danışmanlığını yapan Maruni Papazı Dr. Louis Sabuncu Efendi Ramazan ayında ahlaka aykırı davranışların nasıl önüne geçileceğine dair 3 Mart 1895 tarihinde bir makale kaleme almış.

Cümlesine kendisinin henüz İslamla müşerref olamadığını ancak İslam hüküm ve inançlarını hürmetinin sonsuz olduğunu beyan ederek başlayan Dr. Sabuncu oruç ve namazın İslam dininin önemli rükünlerinden olduğu için Ramazan ayında Müslümanların her türlü günah ve yasaklardan uzak durmaya çalıştıklarını söylüyor. Buna rağmen bu mübarek ayda maalesef çok sayıda suçun ve cinayetin işlenmesinin de yaşandığını belirterek alınması gereken muhtemel tedbirleri sıralamış.

Ramazan ayına ve oruçlu olanlara hürmeten bu ayda resmi daireler geç açılıp, esnaflar da işe geç başlıyormuş. Günümüzde de olduğu gibi genellikle gençler oruçlu zamanlarının çoğunluğunu uyku ile geçirirlermiş. Gündüz saat 11’e kadar camilerin inançlı insanlarla dolu olduğunu söyleyen Sabuncu, bu kişilerin arasına sırf vakit geçirmek için riyakâr Ramazan sofularının katıldığı tespitinde bulunmuş. Bu riyakârların toplumun genel ahlakına bir yere kadar etki ettiğini söyleyen Sabuncu asıl kahvehaneler üzerinde duruyor. Ramazan ayında “güya” kapalı olan kahvehanelerde insanların toplanarak oruç yiyerek kumar oynadıklarını söyleyen yazar, polisin bu duruma göz yumarak bu kahveleri serserilerin toplanma yeri haline getirdiklerini ifade etmiş. Metne göre bu dönemlerde Kasımpaşa, Firuz Ağa, Tophane semtlerindeki bazı kahveler gece gündüz kumarbazların saf kişileri hırslarına kurban ettikleri yerler haline gelmiş.

Başka bir ahlaksızlık durumu ise tulumbacı kahvelerinde çalgı çalınarak burada sabahlara kadar oturan gençlerin evlerine giderken yolda tulumbacıların takip ve tacizlerine uğramaları ve belki de daha büyük fenalıklara maruz kalmasıymış. Yine Osmanlı Ramazanlarının meşhur eğlence mekânı olan Direklerarası’ndaki gazino ve çaycı dükkânlarında geç saatlere kadar tertip edilen eğlencelerde bulunan serserilerin yoldan yaya veya arabayla geçen Müslüman kadınlara dil uzatmaları bazı tatsız kavga ve itişmelere neden oluyormuş. Sabuncu burada da polislerin müdahale eksikliğine atıf yapıyor.

 

Ramazanda geç uyanmanın gençler için bir serbestiyet olarak kabul edildiğini ifade eden Sabuncu bu gençlerin iftardan sonra geç saatlere kadar tiyatrolarda bulunmalarının bazı kötü olaylara ve anlaşmazlıklara neden olduğu tespitinde bulunuyor. Tiyatro ve benzeri oyun yerlerinde görevli olarak bulunan polisler buralarda görevlerini yapmaktan ziyade oyunları seyrediyorlar imiş. Bu polislerin bir kısmının seyirciler arasında bir anlaşmazlık olduğunda taraflardan para alarak meseleyi rüşvet yoluyla hallettikleri de çokça görülmekteymiş.

Tulumbacılarda ve kahvelerde mani ve semai gibi türküler çağrılması, zurna, darbuka gibi çalgıların çalınması ve saf kişilerin kumarbazlarca kurban edilmesinin önüne geçilerek bu mübarek ayda ahlaksızlıkların engellenmesini raporunda ifade etmiş.

Talha Hızal
1990 senesinde Tarsus’ta doğdu. İlk ve orta öğrenimini Malatya ve Aydın’da tamamladı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümünü 2013 senesinde bitirdi. 2014-2015 senelerinde Harp Akademisi Komutanlığı Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Harp Tarihi ve Strateji bölümünden özel öğrenci statüsünde yüksek lisans dersleri aldı. 2015 senesinde başladığı yüksek lisans eğitimini 2018 senesinde Prof. Dr. Hasip Saygılı danışmanlığında hazırladığı “Menteşe (Muğla) Sancağında Eşkıyalık (1914-1918)” adlı tezle tamamladı. 2013 senesinden itibaren İstanbul Büyükşehir Belediyesi Enstitü İstanbul İSMEK bünyesinde Osmanlı Türkçesi Öğretmeni olarak çalışmaktadır. Osmanlı Diplomatikası, İstanbul şehir tarihi ve kültürü, Cihan harbinde eşkıyalık ve casusluk, harp tarihi, asayiş tarihi gibi konular hakkında araştırmaları mevcuttur. Halen ismini taşıyan YouTube kanalında farklı dönemlere ait Osmanlı Arşiv Belgeleri okumaları ve yorumlamaları yapmaktadır.

Çanakkale Cephesine çeşitli vilayetlerden iaşe gönderilmesi

Önceki yazı

Atatürk’ün Selanik’i

Sonraki yazı

Bu yazılar da ilginizi çekebilir

Yorumlar

Bir yorum yaz

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Daha fazla yazı Belgelerle Tarih Okuması