Uygurca 10. Ders

Oninçi (10-) Ders

Robin oqutquçisi Xemitni Erkinge körsitidu.

1 — U adem kim?

2 — U Xemit.

3 — U nede işleydu?

4 — Şincañ Univérsitétida işleydu (1) .

5 — Siz nede işleysiz?

6 — Men xizmetçi emes. Men oquğuçi.

7 — Siz néme kesipte oquysiz (2) ?

8 — Men uyğurçe öginimen. Uyğurçe grammatika bek qiyin.

9 — Toğra deysiz, oñay emes.

Onuncu (10.) Ders

Robin öğretmeni (okutucusu) Hamit’i Erkin’e *gösteriyor*.

1 O adam kim? — 2 O Hamit. — 3 O nerede çalışıyor (işliyor)? — 4 Sincan Üniversite’sinde çalışıyor (işliyor). — 5 Siz nerede çalışıyorsunuz? — 6 Ben çalışmıyorum (işçi değilim). Ben öğrenciyim (okuyucuyum). — 7 Siz hangi (ne) bölümde okuyorsunuz? — 8 Ben Uygurca öğreniyorum. Uygurca gramer çok zor. — 9 Doğru diyorsunuz, kolay değil.

NOTLAR. — (1) Bir yerde çalışmak, iş yapmak anlamında Uygurcada ve çoğu Türk dilinde işlemek sözü kullanılır. Çalmak sözünün asli anlamı vurmaktır. Çalgı sözünün kökünde de müzik aletine vurma anlamı vardır. Uygurcada da bu yüzden çélişmek (çalışmak) sözü kavga etmek, birbirine vurmak, vuruşmak anlamındadır. — (2) Okumak sadece bir kitabı, yazıyı okumak değil aynı zamanda tahsilat almak demektir. Bizlerde de aynı şekilde “nerede öğreniyorsun” değil “nerede okuyorsun” diyilir. Buna göre bir dersi okutan kişiye oqut-qu-çi (okut-u-cu), bir dersi okuyan kişiye ise oqu-ğu-çi (oku-yu-cu) denilmektedir.