Atatürk milletini çok sevdiği için efkârı umumiyeye de büyük ehemmiyet ve kıymet verirlerdi. Bir gün toplanmış olan ve benim de (Kılıç Ali) dahil bulunduğum bir fırka divanında, Imalâtı Harbiye fabrikasında yapılan kadro dolayısıyla açıkta bırakılan amelelerin vaziyeti müzakere mevzuu olurken İsmet Paşa’nın, ameleyi himaye eden Recep Peker merhuma kızarak:
“Hakimiyeti milliye, efkârı umumiye sözleri bir lâfzı muraddan ve birtakım süslü kelimelerden ibarettir. Böyle bir şey yoktur. Bütün dünyada cari ve mukadder olduğu gibi mesele, okur-yazar denilen ekalliyetin, okuması, yazması olmayan ekseriyeti idare etmesidir. Ekalliyet denilen okur-yazarların da başlarına menfaat yularını geçirip hazine yemliğine bağladın mı, bütün idare yoluna girer ve muntazam işler! ”
Mealinde verdiği cevapları Atatürk duyduğu zaman ne kadar müteessir olmuş, ne kadar kızmışlardı! Bu sözlerin sarfedildiği o günlerde bir sırasına getirerek:
“Bu gibi sözleri söyleyenler ancak memleket ve milletle alâkası olmayan kimselerdir. Bir millet ki hayatı tarihten uzundur ve tarih onun menkıbeleri, zaferleriyle doludur, varlığını ve Türklüğünü bugüne kadar muhafaza eden böyle bir millete (efkârı umumiye yoktur!) demek, bu ne derin gaflet, ne büyük cehalettir. Memleketimizin, milletimizin başına gelen felâketlerin çoğu, bilhassa yakın tarihimizde gördüklerimiz, bu çeşit insanlar yüzünden gelmiştir. Herkes bilmeli ki millet efradı sürü halinde vesayetle idare edilemez!”
Diyerek ağır bir ders vermişlerdi.
Kaynak:
M. Kemal Atatürk, Kılıç Ali, Atatürk’ün hususiyetleri, Mustafa Kemal paşa’nın Laiklik dersi, Cumhuriyet yayınları – 1998, s. 67
Yorumlar