– Size parlak tarihî zaferiniz hakkında tebriklerimden başka bir şey getirmedim. Keşke Napolyon’a ait bir eser getirseydim.
– Ne diye getirecektiniz. Napolyon, beni başka askerlerden başka alâkadar etmez.
– Sizin Napolyon’a çok muhabbetiniz olduğu söyleniyor.
– Bu garip rivayet nereden çıktı? Napolyon ve sevkulceyşi (stratejisi) hakkında tetkikatta bulundum. Fakat diğer herkes hakkında aynı tetkikati icra ettim. Sakarya Muharebesi‘ni Osterliç Muharebesi ile kıyas etmek bir iltifat sayılmaz. Ben, Napolyon‘u hiç sevmiyorum. Çünkü Napolyon her şeye kendi şahsını sokardı. Mücadelesi muayyen (belli) bir dava için değildi; kendi şahsı içindi. İşte bu cihetle bu gibi adamlar için gayrikabil-i içtinap (kaçınılması imkânsız) olan felâkete uğradı.
– Muvaffakiyet ihraz edeceğinizde şüphe ettiğiniz oldu mu?
– Hiçbir zaman… Henüz elimizde harp levazımı bulunmadığı zamanlarda bile işin bugünkü neticeleri alacağını hesap etmiştim. Taarruzumuzu tehir etmemize sebep, kan dökmemekti. Bu maksatla taarruzdan evvel Fethi Beyi Londra’ya gönderdik. Sulhu kanla değil, mürekkeple imza etmek istiyorduk.
Kaynak:
Mustafa Kemal Atatürk, Morning Post yazarı Grace Ellison’a demeç, Vakit: 23. 1. 1923, s. 2
Yorumlar