Kopuz’un doğuş efsanesi

Efsane halkın müziği hiç bilmediği, hiç ezgi-melodi duymadığı çok eski bir zamanda geçer. Kamber-Kam adlı efsanevi bir avcı vardır. Bir gün ağaçlık bir yerden geçerken garip bir ses işitir. Baktığı zaman ağaçtan ağaca gerilmiş bir bağırsağın rüzgârın tesiri ile titreşip ses çıkardığını görür. Bu gerili olan bağırsak ağacın tepesinde iken yaralanıp düşen bir maymunun bağırsağıdır. Çıkan ses Kambar’ın o kadar çok hoşuna gider ki; bu sesleri verebilecek bir âlet yapmak ister. Birkaç bağırsağı alarak içi oyuk bir ağaç parçasının üzerine gerer, düzenler ve çalmaya başlar. İşte telli sazların ilki sayılan Kopuzun ortaya çıkışı böyledir. Avcı Kambarın yeni çalgısında seslendirdiği ilk küğ (ilk hava-melodi) şimdi Kırgızlar arasında hâlâ çalına gelen Kambar-Kam havasının başlangıcı ve asıl şekli sayılır.

Kaynak:

Fâize Abbasova – Cemal Anadol, Türk Kültür ve Medeniyeti, İstanbul 2002, II.Baskı, s.760-761