0

1-35 — Medew

1-35 — Medev

— Qanday ädemi jer!

— Medew qısta da, küzde de, jazda da, barlıq waqıtta da ädemi.

— Men Medewdi köktemde jaqsı köremin. Munda adamdar köp keledi.

— Äsirese kisiler qısta köp keledi. Balalar şana, şañğı, kon’kï tebwdi jaqsı köredi. Ülkender de şana tebedi. Jak, sen şananı jaqsı köresiñ be?

— Men şananı eş waqıtta tepken emespin.

— Sen Saranı körmediñ. Ol kon’kïdï öte jaqsı tebedi. Bıltır ol çempïonatka qatıstı, birinşi orın aldı.

— Sara, siz sportşısız ba?

— Jok, men muğalimmin, biraq sporttı jaqsı köremin.

— Men de sporttı jaqsı köremin, äsirese tawlardı, senşe, Jak?

— Men şañğını jaqsı köremin. Qısta Älpide jïi şañğı tebemin.

— Ospan qayda ketti?

— Ol bizdi restoranda kütedi.

— Ne kadar (nasıl) güzel [bir] yer!

— Medev kışın (kışta) da, güzün de, yazın da, her zamanda (“varlık vakitte”) da güzel.

— Ben Medev’i baharda seviyorum. Buraya (bunda) insanlar sık (çok) geliyor.

— Özellikle insanlar (kişiler) kışta çok geliyor. Çocuklar kayak, kızak, buz pateni yapmayı (tepmeyi) seviyorlar. Büyükler de kayak yapar (teper). Jacques, sen kayağı seviyor musun?

— Ben kayağı hiç bir zaman yapmış (tepmiş) değilim.

— Sen Sara’yı görmedin. O buz patenini çok güzel yapıyor (tepiyor). Geçen yıl o turnuvaya (şampiyonluğa) katıldı (katıştı), birinci sıra (mevki) aldı.

— Sara, siz sporcu musunuz?

— Yok, ben öğretmenim, ama sporu seviyorum.

— Ben de sporu seviyorum, özellikle dağları, ya sen, Jacques?

— Ben kızağı seviyorum. Kışın (kışta) Alplerde sık sık kayak yaparım (teperim).

— Osman nereye (nerede) gitti?

— O bizi restoranda bekliyor (“güdüyor”).

*barlıq (varlık), barşa (varca), bar (var) sözleri çoğu Türk lehçesinde “her, bütün” yerine geçmektedir. “Var gücüyle” ifadesine bakınca bunun bizim Türkçemizde de olduğunu görüyoruz.

**-şe eki bizdeki “ya”ya denk; ancak bizdeki gibi sözün önüne değil ardına geliyor. “senşe: ya sen?”

DİLEK KİPİ: Örnekleri dikkatlice inceleyin, nasıl ve niye kullanıldığını anlayacaksınız.


qımız, et, radïo, äke, Mağaz, Abay

1 – Kimge barğıñ keledi? Äkeme barğım keledi.

Kime gidesin geliyor? Babama gidesim geliyor. > gidesim var > gitmek istiyorum.

2 – Seniñ ne jegiñ keledi? Meniñ et jegim keledi.

Senin ne yiyesin geliyor? Benim et yiyesim geliyor > yiyesim var > yemek istiyorum

3 – Seniñ ne işkiñ keledi? Meniñ qımız işkim keledi.

Sen ne içmek istiyorsun? Ben kımız içmek istiyorum.

4 – Ne tıñdağıñ keledi? Radïo tıñdağım keledi.

Ne dinleyesin var? Radyo dinleyesim var.

5 – Kimmen söyleskiñ keledi? Mağazmen söyleskim keledi.

Kimle konuşasın var? Mağaz’la konuşmak istiyorum.

6 – Kimdi oqığıñ keledi. Abaydı oqığım keledi.

Kimi okumak istiyorsun. Abay’ı (meşhur Kazak şairi) okumak istiyorum.

Dilek Kipine Başka Örnekler


1 – Mende televïzor joq. Meniñ televïzor alğım keledi.

Bende televizyon yok. Benim televizyon alasım var.

2 – Mağazda kitap joq. Mağazdıñ kitap alğısı keledi.

Mağaz’da kitap yok. Mağaz’ın kitap alası var.

3 – Sende maşïna joq. Seniñ maşïna alğıñ keledi.

Sende araba yok. Senin araba alasın var.

4 – Bizde ït joq. Bizdiñ ït alğımız keledi.

Bizde köpek (it) yok. Bizim it alasımız var.

5 – Olarda sabaq joq. Olardıñ sabaq alğısı keledi.

Onlarda ders yok. Onların ders alası var.

6 – Sizde üy joq. Sizdiñ üy alğıñız keledi.

Sizde ev yok. Sizin eve alasınız var.

7 – Mende sözdik joq. Meniñ sözdik alğım keledi.

Bende sözlük yok. Benim sözlük alasım var.

8 – Bizde aqşa joq. Bizdiñ aqşa alğımız keledi.

Bizde para (akçe) yok. Bizim para alasımız var.

9 – Sarada dïsk joq. Saranıñ dïsk alğısı keledi.

Sara’da disk yok. Sara’nın disk alası var.

10 – Ospanda radïo joq. Ospannıñ radïo alğısı keledi.

Osman’da radyo yok. Osman’ın radyo alası var.

11 – Sende gazet joq. Seniñ gazet alğıñ keledi.

Sende gazete yok. Senin gazete alasın var.

EMES: değil


1 – Sen stwdentsin. Sen stwdent emessin.

Sen öğrencisin. Sen öğrenci değilsin.

2 – Ol muğalim. Ol muğalim emes.

O öğretmen. O öğretmen değil.

3 – Siz ïnjenersiz. Siz ïnjener emessiz.

Siz mühendissiniz. Siz mühendis değilsiniz.

4 – Olar añşı. Olar añşı emes.

Onlar avcı. Onlar avcı değil.

5 – Biz francwzbız. Biz francwz emespiz.

Biz Fransız’ız. Biz Fransız değiliz.

6 – Sizder ğalımsızdar. Sizder ğalım emessizder.

Sizler alimsiniz. Sizler alim değilsiniz.

7 – Sender şofёrsiñder. Sender şofёr emessiñder.

Siz şoförsünüz. Siz şoför değilsiniz.

8 – Biz därigermiz. Biz däriger emespiz.

Biz doktoruz. Biz doktor değiliz.

9 – Men malşımın. Men malşı emespin.

Ben çobanım (malcıyım/davarcıyım). Ben çoban değilim.

10 – Bul meniñ dosım. Bul meniñ dosım emes.

Bu benim dostum. Bu benim dostum değil.

11 – Men twrïstpın. Men twrïst emespin.

Ben turistim. Ben turist değilim.

Türkçe Tarih

Kazakça Dersleri – 5

Önceki yazı

Kazakça Dersleri – 7

Sonraki yazı

Bu yazılar da ilginizi çekebilir

Yorumlar

Bir yorum yaz

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Daha fazla yazı Kazakça Dersleri