23 Aralık 1876 tarihinde ilan edilen Osmanlı İmparatorluğu’nun modern anlamda yazılı ilk anayasası. Mutlakiyet dönemlerinden meşrutiyet dönemlerine geçişlerde görülen ferman biçiminde bir anayasa.[1] Belçika (1831), Fransa (1875) ve Prusya (1853) anayasalarından yararlanarak hazırlanan[2] Kanun-i Esasiye göre yürütme yetkisi, başta Padişah olmak üzere Vekiller Heyetine, yasama yetkisi Heyet-i Ayan ve Heyet-i Mebusan olmak üzere iki meclisten oluşan Meclis-i Umumiye, yargı yetkisi ise bağımsız mahkemelere aittir.[3] Kanun-ı Esasi’de milli egemenlik kavramına yer verilmemiştir. Anılan anayasa ile padişahın mutlak egemenliği anayasal düzeyde ilan edilmiştir.[4]
[1] Adil Bucaktepe, “Birinci ve İkinci Meşrutiyet Anayasalarında Öngörülen Devlet Modelleri Hakkında Bir Değerlendirme”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sy. 42, Ekim 2014, ss. 46-47.
[2] Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2004, s. 133.
[3] İbrahim Ülker, “Hukukun Genel İlkeleri Bağlamında Kanun-i Esasi’deki Yargılamaya İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 21, sy. 2, 2013, ss. 102-107.
[4] Bucaktepe, “Birinci ve İkinci Meşrutiyet Anayasalarında Öngörülen Devlet Modelleri Hakkında Bir Değerlendirme”, s. 47.
Yorumlar