Ulusları aşan ve merkez ulustaki merkezin çevre ulustaki merkezle, her ikisinin de ortak çıkarı için kurduğu köprübaşına dayanan karmaşık bir hâkimiyet ilişkisi çeşidi,[1] bir imparatorun despotik ya da keyfi yönetimi, imparator ilkesi ya da ruhu, emperyal (buyruk, üstün güç) denilen çıkarların savunuculuğu.[2] Vlademir İlyiç Lenin’e göre kapitalizmin en üst aşması.[3] Emperyalizm modern iktisadi ve siyasi koşulların konsolidasyonu üzerinden modern bir hâkimiyet biçimidir ve derinleştirilmiş, sistemleştirilmiş bir sömürgeciliktir. Bu yönüyle işgalin veya fethin ötesinde bir sömürü anlayışı geliştirir.[4]
[1]Johan Galtung, “Emperyalizmin Yapısal Teorisi”, Uluslararası İlişkiler, c. 1, sy. 2, Yaz 2004, s. 26.
[2] Alper İplikci, “Kolonyalizm ve Emperyalizm Üzerine Bir Değerlendirme”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21/4, Aralık 2017, s. 1530.
[3]Vlademir İlyiç Lenin, Emperyalizm Kapitalizmin En Üst Aşaması, (çev. Süheyla Kara), Ankara: İnter Yayınları, 1995.
[4] Lütfi Sunar, “Türkçe’de Emperyalizm Literatürü”, Sosyoloji Dergisi, sy. 16, 2008/1, s. 195.
Yorumlar